1973 թ. հունվարի
27: Ժամանակավոր լռության պատճառով սոսկական թվականի վերածված մի օր:Բայց
1973-ի հունվարի 27-ը պատմական թվական է սկիզբը հայկական մի նոր
թվականության, սկիզբը օտար հողի վրա հայկական պահանջատիրության, ինչպես, որ
15 տարի հետո 1988 թ. փետրվարի 20-ը դարձավ հայկական պահանջատիրության
սկիզբը հայկական հողի վրա: Եթե հունվարի 27-ի զարթոնքին հետևեցին
սփյուռքահայ երիտասարդներ ու հայրենակարոտ անվածներ, և այն եղավ հայ
ժամանակակից ազատագրական կյանքի ղողանջը, ապա փետրվարի 20-ի զարթոնքին
հետևեցին հայրենի ու սփյուռքահայ զանգվածներն ամբողջությամբ: Չենք ուզում
դեպքերը կանխել սակայն հայրենի պատմագրության ՙսպիտակ բծերը՚
վերացնելու ձգտող մի շարք ազնիվ ներկայացուցիչներ մի օր պիտի հաստատեն, որ
հունվարի 27-ը եղավ փետրվարի 20-ի ավետաբերներից մեկը: Յանիկյանի
հանդուգն արարքը նոր ուղի հարթեց Հայկական հարցի առաջ: Այդ ուղով քայլեցին
նորանոր նահատակներ, տասնամյակներով շղթայվեցին ազատատենչ հայորդիներ, և
...երթը շարունակվում է: Իր արձակած սրբազան փամփուշտներով Յանիկյանն ի
լուր աշխարհի և մասնավորապես հայությանը հայտարարեց, որ հայրենիքից
սփյուռք ձգվող փերեզակ- ՙթագավորիկները մերկ են՚: Եվ այստեղից
տրամաբանական էր նրանց հակազդեցությունը: Հերոսին տվեցին ՙանհավասարակշիռ՚,
ՙխելագար՚ ու նման ազգադավ ածականներ: Եվ այս ընթացքն այսօր նրա մահվանից
հետո էլ է լռելյայն շարունակվում: 80-100 տարի առաջվա հայ ֆիդայինների
ժառանգությամ այսօր Հայաստանում քաղաքական վարկ հավաքելու աշխատանքին
լծվածները Ծերունուն ոչ միայն ճակատագրի դեմ մենակ թողեցին, այլև այսօր
չեն հիշում, թե մի օր աշխարհում Գուրգեն Յանիկյան անվամբ մեկը կար:Եթե
աշխարհահռչակ գրող Անդրե Մարլոն իր ՙՄարդու ճակատագիրը՚ գրքում երևակայում է
մի հեղափոխականի զգացումները ապրված իր թշնամու դեմ մահավճիռ գործադրելու
պահին, Գուրգեն Յանիկյանն այս հուշագրությամբ ներկայացնում է իր
ապրումները երկու թուրք դիվանագետների դեմ հայության մահավճիռը
գործադրած պահին, ապրումներ անձնական, սեփական և խորապես հայկական:Գուրգեն
Յանիկյանը ՙՆպատակ և ճշմարտություն՚ հուշագրությունը գրել է բանտում իր
առաջին դատավճռից հետո, որով դատապարտվեց ցմահ բանտարկության: Այն առաջին
անգամ լույս է տեսել Բեյրութում հրատարակվող ՙՍփյուռք՚ ամսագրի 1990 և
1991 թվականների համարներում:Գիրքն ավելի ամփոփ դարձնելու համար ստիպված
եղանք կատարել որոշ միջամտություններ:Աջակցության համար շնորհակալություն
ենք հայտնում Հայկական հանրագիտարանի գլխավոր խմբագիր պրոֆ. Կոստանդին
Խուդավերդյանին,Հայաստանի պատմության կենտրոնական պետական արխիվի տնօրեն
Սոնյա Միրզոյանին,Հայաստանի պատմության պետական թանգարանի
տնօրինությանը,Մարտիրոս Սարյանի տուն-թանգարանի տնօրինությանը:
